Zgodnie z DSM-5, amerykańską klasyfikacją zaburzeń psychicznych, aby zdiagnozować epizod dużej depresji musi być spełnione co najmniej pięć z dziewięciu wymienionych kryteriów, a objawy muszą występować przez co najmniej dwa tygodnie. Należy pamietać, że jednym z podstawowych objawów musi być albo depresyjny nastrój, albo utrata zainteresowań/przyjemności.
Kryteria DSM-5 dla epizodu dużej depresji:
Depresyjny nastrój przez większą część dnia, prawie codziennie (może być zgłaszany przez pacjenta jako uczucie smutku, pustki lub beznadziejności albo obserwowany przez innych jako np. płaczliwość).
Znacząco zmniejszone zainteresowanie lub przyjemność we wszystkich lub prawie wszystkich czynnościach przez większą część dnia, prawie codziennie.
Znacząca utrata lub przyrost masy ciała (nie będący wynikiem celowej diety), albo zmniejszenie lub zwiększenie apetytu prawie codziennie.
Bezsenność lub nadmierna senność prawie codziennie.
Pobudzenie lub spowolnienie psychoruchowe (obserwowane przez innych, a nie tylko subiektywne odczucia).
Zmęczenie lub brak energii – ciągłe poczucie zmęczenia nawet po odpowiedniej ilości wypoczynku
Uczucie bezwartościowości lub nadmiernej, nieadekwatnej winy - Uczucie bezużyteczności, nadmiernej samokrytyki. Mogą pojawiać się negatywne myśli dotyczące własnego zachowania, umiejętności lub przyszłości np. „Nic dobrego mnie nie czeka”, „Jestem beznadziejny”.
Zmniejszona zdolność do myślenia lub koncentracji - trudności w utrzymaniu koncentracji, uwagi, rozpoczynaniu i dokończeniu zadań.
Nawracające myśli o śmierci, nawracające myśli samobójcze bez konkretnego planu, próba samobójcza lub konkretny plan popełnienia samobójstwa.
Dodatkowe wymagania:
Powyższe objawy powodują znaczące cierpienie lub trudności w codziennym funkcjonowaniu w życiu społecznym, zawodowym lub innych ważnych obszarach życia.
Epizod depresyjny nie jest wynikiem działania substancji (np. narkotyków, leków) ani innego stanu medycznego.
Depresja nie jest elementem innego zaburzenia psychicznego, jak schizofrenia czy zaburzenia afektywne dwubiegunowe.
Diagnoza depresji zawsze powinna być postawiona przez wykwalifikowanego specjalistę, jak psychiatra lub psychoterapeuta, który zbierze dokładny wywiad i weźmie pod uwagę pełny obraz kliniczny pacjenta.
Kiedy objawy powinny przykuć naszą uwagę?
1. Trwałość objawów
Objawy utrzymują się przez większość dnia, prawie codziennie przez co najmniej dwa tygodnie. Przejściowy smutek czy zły nastrój, które trwają krócej, mogą być naturalną reakcją na trudne wydarzenia, ale długotrwałe utrzymywanie się objawów sugeruje, że możemy mieć do czynienia z depresją i warto udać się na wizytę do specjalisty.
2. Nasilenie objawów
Objawy są na tyle intensywne, że zakłócają codzienne funkcjonowanie. Może to obejmować problemy w pracy, szkole, w relacjach z innymi ludźmi, a także trudności z wykonywaniem codziennych czynności, takich jak higiena czy jedzenie.
3. Zmiany w zachowaniu i funkcjonowaniu
Zauważalna zmiana w zachowaniu lub stylu życia, na przykład nagłe wycofanie się z życia towarzyskiego, zaniedbywanie obowiązków, zwiększenie spożycia alkoholu lub innych substancji.
4. Myśli samobójcze lub samookaleczanie
Myśli samobójcze mogą przybierać formę myśli rezygnacyjnych jak np. "Nie chce mi się żyć" lub konkretnych planów i obmyślania sposobów na odebranie sobie życia. W sytuacji, kiedy ktoś aktywnie planuje samobójstwo najbaezpieczniej będzie od razu zadzwonić na pogotowie, aby specjaliści w szpitalu zapewnili bezpieczeństwo bliskiej osobie. W pozostałych przypadkach jest to zdecydowanie sygnał alarmowy, że ktoś zmaga się z trudnościami, z którymi nie potrafi sobie sam poradzić i wskazana jest wizyta u specjalisty, psychiatry lub psychoterapeuty.
Comments